Το Υδροσκόπιο είναι το αποτέλεσμα μακροχρόνιων προσπαθειών πλήθους επιστημόνων του Τομέα Υδατικών Πόρων και Περιβάλλοντος του ΕΜΠ σε συνεργασία με διαφόρους ιδιωτικούς και δημόσιους φορείς. Υλοποιήθηκε σε τρεις φάσεις στα πλαίσια ερευνητικών έργων που χρηματοδοτήθηκαν από τη Γενική Γραμματεία Έρευνας και Τεχνολογίας του Υπουργείου Ανάπτυξης, το Υπουργείο Περιβάλλοντος Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων, το Υπουργείο Περιβάλλοντος Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής και την Ευρωπαϊκή Ένωση και αποτελεί ένα από τα πιο φιλόδοξα έργα πληροφορικής στην Ελλάδα.
Α’ φάση του έργου (1992-1993)
Αρχική δημιουργία σύγχρονης πληροφοριακής υποδομής για την αποθήκευση και τη διαχείριση των υδρολογικών δεδομένων της χώρας
Βασική συνιστώσα της Α΄ Φάσης του έργου ήταν η ανάπτυξη κατανεμημένης Βάσης Δεδομένων προκειμένου να αποθηκευτούν τα υδρολογικά και μετεωρολογικά δεδομένα των φορέων που συμμετείχαν στο έργο. Παράλληλα αναπτύχθηκαν και εφαρμογές λογισμικού για τον έλεγχο, τη διαχείριση και την υδρολογική επεξεργασία των δεδομένων.
Αναλυτικότερα, το έργο περιλάμβανε: (α) υλικό εξοπλισμό, και συγκεκριμένα, δίκτυο 13 κύριων κόμβων (RISC Workstations με λειτουργικό σύστημα UNIX) σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη, τοπικά δίκτυα από PC σε κάθε κόμβο, ιδιωτικό δίκτυο ευρείας περιοχής υψηλής ταχύτητας με χρήση δρομολογητών (routers) και μισθωμένων γραμμών ΟΤΕ, (β) λογισμικό υποδομής, και συγκεκριμένα, σχεσιακή κατανεμημένη βάση δεδομένων (RDBMS) και γραφικό περιβάλλον ανάπτυξης εφαρμογών, και (γ) λογισμικό εφαρμογής, και συγκεκριμένα, κατανεμημένη βάση δεδομένων που εξασφαλίζει αυτονομία του κάθε φορέα στη διαχείριση των δεδομένων του και διαφανή ως προς τη θέση των δεδομένων προσπέλαση, και εφαρμογές για την εισαγωγή, τον έλεγχο και την επεξεργασία των δεδομένων σε γραφικό περιβάλλον λειτουργίας. Επίσης, στο έργο υλοποιήθηκαν εφαρμογές για τον εντοπισμό των διαθέσιμων υδρολογικών, υδρογεωλογικών και μετεωρολογικών δεδομένων που τηρούν οι συμμετέχοντες φορείς, και τον προσδιορισμό του πλήθους, της μορφής και του βαθμού αξιοπιστίας των μετρήσεων. Τέλος, το έργο περιελάμβανε την ανάπτυξη και τυποποίηση μεθοδολογιών για την επεξεργασία της πληροφορίας καθώς και την πιλοτική καταχώρηση ενός τμήματος του συνολικού όγκου των υδρολογικών, υδρογεωλογικών και μετεωρολογικών δεδομένων, με στόχο τον έλεγχο των μεθοδολογιών και συστημάτων.
85 δημοσιευμένα τεύχη του έργου
Συνοπτικά στοιχεία της Α’ Φάσης του Έργου
| Τίτλος |
Υδροσκόπιο: Δημιουργία Εθνικής Τράπεζας Υδρολογικής και Μετεωρολογικής Πληροφορίας |
| Περίοδος εκτέλεσης |
Ιανουάριος 1992 – Δεκέμβριος 1993 |
| Προϋπολογισμός |
394 238 400 Δρχ. (περίπου €1 600 000) |
| Ανάθεση |
- Γενική Γραμματεία Έρευνας και Τεχνολογίας
- Υπουργείο Βιομηχανίας Ενέργειας και Τεχνολογίας
- Εθνική Μετεωρολογική Υπηρεσία
- Υπουργείο Γεωργίας
- Υπουργείο Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημόσιων Έργων
- Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών
- Εταιρία Ύδρευσης και Αποχέτευσης Πρωτεύουσας
- Εθνικό Κέντρο Έρευνας και Φυσικών Επιστημών «Δημόκριτος»
- Υπουργείο Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων
|
| Ανάδοχος |
Τομέας Υδατικών Πόρων, Υδραυλικών και Θαλάσσιων Έργων, Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο |
| Επιστημονικός υπεύθυνος |
Δ. Κουτσογιάννης |
| Κύριοι ερευνητές |
Μ. Αφτιάς, Δ. Κουτσογιάννης |
| Συνεργαζόμενοι |
- Τομέας Υδραυλικής και Τεχνικής Περιβάλλοντος
- Τομέας Φυσικής Εφαρμογών
- Ενεργειακός Τομέας
- Εθνική Μετεωρολογική Υπηρεσία
- Διεύθυνση Ανάπτυξης Υδροηλεκτρικών Έργων
- Διεύθυνση Υδατικού Δυναμικού και Φυσικών Πόρων
- Γενική Διεύθυνση Εγγειοβελτιωτικών Έργων και Γεωργικών Διαρθρώσεων
- Γενική Γραμματεία Δημοσίων Έργων
- Ινστιτούτο Μετεωρολογίας και Φυσικής του Ατμοσφαιρικού Περιβάλλοντος
- Κέντρο Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας
- Εταιρία Ύδρευσης και Αποχέτευσης Πρωτεύουσας
- Εθνικό Κέντρο Έρευνας και Φυσικών Επιστημών «Δημόκριτος»
- Ελληνική Επιτροπή Τοπικής Αυτοδιοίκησης και Ανάπτυξης
|
Β’ φάση του έργου (1997-2005)
Ψηφιοποίηση και βασική επεξεργασία μετεωρολογικών δεδομένων και απεικόνιση των σταθμών σε Σύστημα Γεωγραφικών Πληροφοριών
Αντικείμενο της Β΄ Φάσης του έργου ήταν:
- Η ψηφιοποίηση και αποθήκευση του συνόλου σχεδόν των μετεωρολογικών δεδομένων μέχρι το 1996 από τους βασικούς φορείς που ασχολούνται με τους υδατικούς πόρους στη χώρα
- Η βασική υδρολογική επεξεργασία τους
- Η ανάπτυξη συστήματος γεωγραφικών πληροφοριών για το σύνολο της χώρας καθώς και μελέτη για τη δημιουργία εθνικού δικτύου μετρητικών σταθμών
Ο πυρήνας του έργου συνίσταται σε μία κατανεμημένη Βάση Δεδομένων που αποθηκεύει τον κυρίως όγκο των υδρομετεωρολογικών και υδρογεωλογικών δεδομένων της χώρας. Τα δεδομένα προέκυψαν από τα αρχεία των μετρήσεων των οργάνων περίπου 2500 σταθμών που βρίσκονται διεσπαρμένοι σε όλη την χώρα και ανήκουν στους Συμμετέχοντες Φορείς οι οποίοι ήταν οι εξής:
- Το Υπουργείο Περιβάλλοντος Χωροταξίας & Δημοσίων Έργων
- Η Εθνική Μετεωρολογική Υπηρεσία
- Η Δημόσια Επιχείρηση Ηλεκτρισμού
- Το Υπουργείο Γεωργίας Το Υπουργείο Ανάπτυξης
- Το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών
Παράλληλα με την ανάπτυξη της Βάση Δεδομένων (ΒΔ) υλοποιήθηκαν εφαρμογές λογισμικού και υδρολογικά μοντέλα για την ανάλυση και σύνθεση των υδρομετεωρολογικών και υδρογεωλογικών δεδομένων καθώς και για την παραγωγή δευτερευουσών πληροφοριών (παροχές, βροχές, εξάτμιση, εξατμισοδιαπνοή, ισοζύγια κλπ) σε θέσεις που καλύπτουν το σύνολο της χώρας.
Συνοπτικά στοιχεία της B’ Φάσης του Έργου
| Τίτλος |
Εθνική Τράπεζα Υδρολογικής και Μετεωρολογικής Πληροφορίας |
| Περίοδος εκτέλεσης |
1997-2005 |
| Προϋπολογισμός |
4 560 000 ευρώ |
| Ανάθεση |
Ταμείο Συνοχής ΕΕ , Υπουργείο Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημόσιων Έργων |
| Ανάδοχος |
Τομέας Υδατικών Πόρων, Υδραυλικών και Θαλάσσιων Έργων, Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο |
| Επιστημονικός υπεύθυνος |
Μ. Μιμίκου |
| Κύριοι ερευνητές |
Μ. Μιμίκου |
| Συνεργαζόμενοι |
- MAVICO ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗ
- ΕΡΑΤΟΣΘΕΝΗΣ Ε.Π.Ε.
- Q & R
- EXPERTNET A.E.
- Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών
|
Γ’ φάση του έργου (2009-2010)
Ολοκλήρωση και επιχειρησιακή λειτουργία της Εθνικής Τράπεζας Υδρολογικής και Μετεωρολογικής Πληροφορίας
Με τη Γ΄ φάση της ΕΤΥΜΠ ολοκληρώνεται ένα σύνθετο έργο υδροπληροφορικής, και μια μείζονα 15ετής προσπάθεια οργάνωσης, διαχείρισης και επεξεργασίας των δεδομένων που σχετίζονται με τους υδατικούς πόρους της χώρας. Η Γ΄Φάση χρηματοδοτείται από το Ταμείο Συνοχής ΕΕ και το Υπουργείο Περιβάλλοντος Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής και διαρθρώνεται σε έξι υποέργα τα οποία αφορούν τα εξής
Υποέργο 1: Εισαγωγή και Επεξεργασία δεδομένων
Υποέργο 2: Ανάπτυξη νέας βάσης λογισμικού για τη διαχείριση και λειτουργία της Εθνικής Τράπεζας Υδρολογικής και Μετεωρολογικής Πληροφορίας (ΕΤΥΜΠ) σε περιβάλλον ΣΓΠ (GIS) και δημοσιοποίηση του έργου της ΕΤΥΜΠ.
Υποέργο 3: Προμήθεια λογισμικού και εξοπλισμού για τη λειτουργία της ΕΤΥΜΠ σε δικτυακό περιβάλλον
Υποέργο 4: Δίκτυο Αυτόματων Τηλεμετρικών Μετεωρολογικών Σταθμών (ΑΤΜΥΣ)
Υποέργο 5: Αποτύπωση θέσεων με GPS
Υποέργο 6: Σύμβουλος διαχείρισης έργου – Τεχνική υποστήριξη – Εκπαίδευση
Αναθέτουσα αρχή του έργου ήταν η τότε Κεντρική Υπηρεσία Υδάτων του Υπουργείο Περιβάλλοντος Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, που αργότερα μετονομάστηκε σε Ειδική Γραμματεία Υδάτων του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας.
Ανάδοχος του έργου Ανάπτυξη νέας βάσης λογισμικού για τη διαχείριση και λειτουργία της Εθνικής Τράπεζας Υδρολογικής και Μετεωρολογικής Πληροφορίας (ΕΤΥΜΠ) σε περιβάλλον ΣΓΠ (GIS) και δημοσιοποίηση του έργου της ΕΤΥΜΠ ήταν η Κοινοπραξία Συστημάτων Υδροσκοπίου στην οποία συμμετείχαν οι ακόλουθες εταιρίες:
Στα πλαίσια του συγκεκριμένου έργου, ερευνητική ομάδα του ΕΜΠ ανέλαβε ως υπεργολάβος της Κοινοπραξίας την εκπόνηση μέρους του έργου και συγκεκριμένα την ανάπτυξη μεθοδολογιών για την λειτουργία συστήματος βάσης δεδομένων και υδρολογικών εφαρμογών σε διαδικτυακό περιβάλλον.
Βλ. και Ομάδα εργασίας Γ’ Φάσης